Chuyên mục Người nổi tiếng dạy con của Sense hôm nay sẽ hướng dẫn cho các ông bố bà mẹ dạy con mình với phương pháp Montessori tại nhà, áp dụng cho trẻ từ 2 - 6 tuổi rất hữu ích và cực kỳ hiệu quả.
Hướng dẫn dạy trẻ tại nhà với phương pháp Montessori
Bạn không cần phải là một giáo viên Montessori được đào tạo bài bản, nhưng bạn sẽ vẫn giúp trẻ đạt được những thành quả từ giáo dục Montessori như: phát triển cấu trúc não bộ vững chắc của trẻ, tự tin vào bản thân và các kỹ năng cần thiết như khả năng tập trung, khả năng tư duy, khả năng ngôn ngữ…nhằm giúp trẻ có một sự khởi đầu thành công tại trường học.
Được sáng lập bởi nhà giáo, bác sĩ người Ý Maria Montessori (1870-1952), hiện nay khắp nơi trên thế giới đã áp dụng rộng rãi phương pháp Montessori vào chương trình giảng dạy tại các trường học của Mỹ, Anh, Pháp, Hà Lan, Canada, Úc, Nhật Bản, Trung Quốc, New Zealand…. Phương pháp này đặc biệt xây dựng nền tảng cơ bản cho một đứa trẻ từ 0 đến 6 tuổi. Đây là giai đoạn trẻ có sự phát triển về mặt não bộ, khả năng tiếp thu và học hỏi kiến thức mạnh nhất, nhanh nhất so với các giai đoạn về sau của con người. Nếu giai đoạn này bị bỏ lỡ sẽ không có cơ hội lần hai để kích hoạt tối đa tiềm năng não bộ mà trẻ có. Đồng thời, những ưu điểm trong trẻ cũng không thể phát huy trong những giai đoạn về sau.
Bé sẽ rất hứng thú nếu được học theo phương pháp khoa học này
Phương pháp Motessori tập trung vào 5 lĩnh vực:
- Thực hành cuộc sống - Trẻ được học cách thắt dây giầy và mặc áo khoác, tự chuẩn bị đồ ăn và uống đơn giản, tự đi vệ sinh và có thể tự dọn dẹp sau khi vây bẩn.
- Giáo dục phát triển giác quan – Các bài tập dành cho trẻ đảm bảo trẻ phải sử dụng cả 5 giác quan để thực hiện.
- Nghệ thuật ngôn ngữ - Trẻ được khuyến khích thể hiện, bày tỏ bản thân mình bằng lời, trẻ được dậy nhận mặt chữ và tô chữ - thời kỳ đầu chuẩn bị để học đọc, đánh vần, ngữ pháp và kỹ năng viết.
- Toán học và hình học - Trẻ được làm quen với các con số thông qua các tài liệu giảng dạy do giáo viên phát.
- Các chủ đề về văn hoá - Trẻ được học về các đất nước (địa lý), động vật, thời gian, lịch sử, âm nhạc, chuyển động, khoa học và nghệ thuật.
Dù ở trường hay ở nhà, bé cũng có thể tự làm những công việc giúp ích cho bản thân
Sự khác biệt của Montessori so với các phương pháp dạy trẻ thông minh khác
– Phương châm giáo dục của Montessori: “Học trẻ để dạy trẻ tốt hơn”
– Mỗi lớp học gồm nhiều độ tuổi khác nhau: Thông thường chúng hòa trộn ba độ tuổi, chẳng hạn 2,5 tuổi – 3 tuổi – 4 tuổi. Điều này khiến cho lớp học luôn thú vị và mới mẻ, các em nhỏ hơn sẽ thích thú trước những gì anh chị lớn hơn làm được, đồng thời các bạn lớn có thể hướng dẫn và giúp đỡ các bé nhỏ.
– Bé là người lựa chọn khu vực học và hoạt động mình yêu thích: Bé được thoải mái “vùi đầu” vào hoạt động mình thích cho đến khi muốn chuyển sang hoạt động khác. Cách chơi độc lập và tự lập này giúp bé tự khám phá, tự tìm giải pháp khi mắc sai lầm. Ở môi trường lý tưởng theo phương pháp Montessori, người lớn không “can thiệp” quá nhiều đối với trẻ, đặc biệt là việc áp đặt tư tưởng, quan niệm, cách nhìn của mình với bé.
– Bé học tập thông qua tương tác với đồ dùng học tập và với các bé khác: Có ít nhất 3 tiếng trẻ hoạt động với học cụ mỗi ngày, giáo viên không có quyền cắt ngang khi trẻ đang hứng thú với hoạt động của mình để theo hoạt động của lớp.
– Đồ dùng học tập được thiết kế chuyên biệt như đồ dùng cho hoạt động hằng ngày giúp trẻ phát triển về thể chất, tính kiên trì, sự tự tin, độc lập và sự sáng tạo; đồ dùng học tập để phát triển giác quan, sự nhạy cảm, đồ dùng học tập về toán học giúp trẻ phát triển về tư duy logic, làm quen với các khái niệm về toán học; đồ dùng học tập cho các môn khoa học như lịch sử, địa lý để giúp trẻ hiểu biết về văn hóa thế giới, thích nghi và hòa nhập với cộng đồng.
Với phương pháp dạy trẻ Montessori bé có thể tự làm những việc tưởng chừng là không thể
– Chương trình dạy được phát triển dựa trên khả năng tiếp thu của trẻ. Giáo viên thiết kế bài học linh hoạt và đa dạng theo trình độ riêng của từng trẻ
– Giáo viên đóng vai trò là người hướng dẫn, chỉ bảo từng em để trẻ phát triển tư duy, tự nâng cao tính độc lập và tự tin. Các em sẽ ở với giáo viên trong ba năm. Điều này cho phép giáo viên phát triển quan hệ sát và lâu dài với học sinh, cho phép họ biết rõ từng cách học tập của trẻ, và khuyến khích ý thức cộng đồng mạnh mẽ giữa các em.
– Montessori không có hệ thống thi đua. Kết quả học tập của trẻ được dựa trên những ghi chép hàng ngày của giáo viên, dựa trên những tiêu chuẩn: thái độ, hành vi, kiến thức và quan trọng hơn cả là trẻ cảm thấy hạnh phúc khi đến trường; trưởng thành trong cuộc sống.
– Bố mẹ có thể tạo ra môi trường Montessori tại nhà: Tuy được triển khai với những đòi hỏi đặc thù, bố mẹ vẫn có thể tạo ra một môi trường theo hình mẫu mà Montessori hướng tới ngay tại ngôi nhà của mình. Điều được chú trọng trong phương pháp này là các vật liệu hoàn toàn thiên nhiên và nội thất theo kích cỡ trẻ nhỏ.
Ba mẹ áp dụng phương pháp giáo dục Montessori tại nhà thế nào?
1. Hãy giúp bé tự mình làm những việc hàng ngày trong cuộc sống để giúp bé khám phá thông qua nhiệm vụ công việc. Đầu tiên các bậc phụ huynh cần nhắc nhở bản thân rằng bất cứ điều gì trẻ có thể tự làm, hãy để trẻ làm. Như khi ba mẹ chuẩn bị bữa sáng, nên cho bé cùng làm việc bên cạnh, đôi khi mẹ nấu ăn, bé chỉ cần dọn bàn nhưng mỗi ngày sẽ mỗi khác biệt, tiến bộ hơn, thậm chí ban đầu chỉ là công việc lặp đi, lặp lại một hoạt động nào đó.
2. Những lỗi sai của bé, ba mẹ cần hướng dẫn chứ không phải chỉ là được sửa lỗi. Các bé đang trong giai đoạn hoàn thiện, bé học thông qua các lỗi sai của mình. Chính những lỗi sai này sẽ dạy bảo chúng trong cuộc sống. Bé sẽ tự sửa lỗi của mình thông qua sự phát triển và kinh nghiệm của chính bản thân bé. Vì vậy, đôi khi ba mẹ thực hiện các công việc không cần quá cầu toàn, để bé biết rằng đôi khi việc mắc lỗi là điều hoàn toàn có thể chấp nhận được.
Dạy trẻ theo phương pháp Montessori giúp bé thông minh, phát triển vượt trội
3. Tất cả các công việc dù nhỏ nhất, phụ huynh đều cần phải hướng dẫn cho trẻ để giúp trẻ thực hiện được thành công nhất. Như cách ba mẹ chỉ dẫn cho con tách từng cử động để mặc quần áo, mặc một chiếc áo đòi hỏi một quy trình chi tiết. Chiếc áo cần được treo trên mắc áo mà trẻ có thể với tới, sau đó áo được đặt trên sàn hoặc giường, úp mặt phải xuống, luồn 2 tay, mặc áo vào, chỉ đơn giản bằng cách tự mình nâng 2 cánh tay bé xíu rồi vòng qua đầu.
4. Một trong những nguyên tắc của phương pháp giáo dục Montessori, chu trình thực hiện một hoạt động cụ thể là chính xác từng bước nhỏ diễn ra trong hoạt động đó của bé. Người lớn có thể làm mọi việc nhanh chóng, nhưng bé của bạn cần nhiều thời gian hơn. Chúng ta làm mọi việc vì đó là nhu cầu cần phải làm. Bé của bạn thì không phải vậy, bé làm không phụ thuộc theo mục đích ngoại cảnh, bé thích thú khi được thực hiện công việc của mình. Vì vậy, chúng ta không vội vã giục bé hoàn thành mục tiêu, điều quan trọng là bé tập trung và hoàn toàn cuốn hút vào công việc đó chứ bé không quan tâm đến kết quả cuối cùng như những người lớn.
Giáo dục trẻ theo Montessori tại nhà hay áp dụng bất cứ phương pháp nào để giúp trẻ phát triển thông minh đều không khó nếu các bậc làm cha mẹ chúng ta có sự quyết tâm và kiên trì. Ngay từ lúc này hãy tìm ra một phương pháp nuôi trẻ khoa học và thông minh.