Doanh nhân người Mỹ nổi tiếng Warren Buffet chia sẻ với CNBC rằng: “Tôi nghĩ cha mẹ cần bắt đầu dạy con mình tầm quan trọng của việc quản lý tiền ngay từ khi còn nhỏ. Đôi khi nhiều bậc phụ huynh chờ đợi đến lúc con cái họ đến tuổi thiếu niên mới chỉ bảo cho chúng trong khi trẻ em có thể bắt đầu học ngay từ trường mầm non”.
Chờ đợi quá lâu mới dạy trẻ về những rủi ro tiền bạc trong cuộc sống có thể khiến đứa trẻ hình thành những thói quen tiêu tiền tiêu cực khó có thể xóa bỏ sau này. Rèn luyện cách chi tiêu hợp lý từ nhỏ sẽ giúp trẻ hình thành những thói quen tốt cho chặng đường dài sau này.
Tiết kiệm
Hãy chỉ cho con tầm quan trọng của việc tiết kiệm tiền. Vì không phải người lớn, những đứa trẻ chưa từng trải qua những vấp ngã hay thực tế khắc nghiệt của cuộc sống, chúng sẽ không biết cách tiết kiệm ổn định. Để dạy trẻ tính tiết kiệm, hình thành thói quen chỉ mua những thứ con cần từ tiền chúng tiết kiệm được hàng tháng. Ví dụ, bạn cho con 5 ngàn mỗi sáng và con bạn muốn mua một món đồ chơi có giá 250 ngàn. Hãy yêu cầu con tiết kiệm đủ số tiền nếu muốn sở hữu món đồ. Điều này dạy trẻ hiểu được tầm quan trọng và lợi ích của việc tiết kiệm, đồng thời cũng rèn luyện cho trẻ đức tính kiên nhẫn.
Dạy bé đức tính biết tiết kiệm ngay từ nhỏ là điều các bậc phụ huynh nên làm
Chia sẻ về vấn đề này, chị Thanh Huyền (Hà Nội) tự hào chia sẻ: “Con gái mình năm nay học lớp 5 nhưng bé có ý thức về cách tiêu vè tiết kiệm tiền rất hợp lý, khiến mình rất hài lòng. Tất cả là do vợ chồng mình đã dạy con cách kiểm soát tiền nong, tài chính từ bé”.
“Ngay từ nhỏ, mình đã dạy con các cách quản lý tiền riêng để con làm quen và chủ động hơn với vấn đề tài chính, sau này lớn lên sẽ có những chi tiêu hợp lý, không bị bỡ ngờ hay sai lầm gì to tát.
Ngay từ đầu khi bước vào công cuộc này, mình áp dụng phương pháp truyền thống mà hàng nghìn ông bố bà mẹ hiện giờ vẫn hay áp dụng với các con mình, đó là: dạy con nuôi lợn đất. Phương pháp này mình giúp con biết tiết kiệm tiền nong hay từ những cái nhỏ nhất. Hàng ngày, mình sẽ cho con một chút tiền ăn sáng hoặc tiêu vặt, sau khi con mua đồ không hết, mình sẽ hướng con bỏ số tiền thừa đó vào lợn đất để con sẽ có một số tiền dành dụm nho nhỏ để dùng trong lúc cần thiết.
Bé rất hào hứng với việc nuôi lợn, hàng ngày dù chỉ thừa 1000-2000 đồng cháu cũng phải để dành về bỏ vào cho em lợn ăn no”.
“Hơn nữa, việc này cũng giúp mẹ con gắn kết và thân thiết với nhau hơn. Trong lúc hướng dẫn con chọn đồ, hai mẹ con có thể tâm sự nhiều chuyện hay tranh luận về chuyện giá cả, về chuyện món đồ nào cần thiết hơn món đồ nào. Điều này tạo cho bé sự hứng thú với việc nội trợ cũng như thành lập tư tưởng cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tiêu tiền một cách rất tự nhiên”.Chị Huyền cũng chia sẻ, ngoài phương pháp đó ra, việc đưa con đi mua sắm, đi siêu thị cũng giúp bé có cách nhìn nhận về việc chi tiêu thích hợp. Chị Huyền cho biết thêm: “Mình cũng thường xuyên đưa con đi chợ, đi siêu thị, mua sắm để cho con có thể quan sát trực tiếp cách mình mua đồ, cân nhắc độ cần thiết như thế nào, giá cả ra sao thì hợp lý. Từ đó hình thành cho con được tư tưởng chi tiêu đúng cách chứ không vung tay quá trán, tiêu pha tùy tiện”.
Bạn cũng nên giới hạn số lần mua các món đồ cho trẻ, chẳng hạn chỉ nên mua một món đồ chơi mới mỗi tháng. Bạn có thể giải thích và đôi khi là động viên, an ủi con tại sao bạn không thể mua cho con mọi thứ chúng muốn. Điều này sẽ giúp bé hiểu hành động của cha mẹ hơn.
Mình nhớ có một lần, quả cầu thủy tinh được bé và mình dùng tiền tiết kiệm của bé để mua về, bé mới dùng được vài hôm thì bị em mèo làm vỡ, bé đã khóc mãi không thôi và nói một câu khiến mình vui và nhớ mãi: "Con đã phải tiết kiệm rất lâu mới có được món đồ chơi này, không phải tự dưng mà có được nên con rất quý nó", mình nghe xong thì vui mừng lắm nên quyết định thưởng cho bé một quả cầu khác để tán dương tinh thần của bé". Chị Huyền nói thêm: "Lâu lâu, mình lại dùng chính tiền tiết kiệm của con, mua cho con những món đồ mà con thích nhưng phải trên tinh thần hợp lý và hữu ích. Từ đó, rất nhẹ nhàng và tự nhiên, con sẽ hiểu được những món đồ tự mình tiết kiệm để mua được sẽ quý giá như thế nào.
Bạn có thể cùng con thống kê lại bảng chi tiêu, chỉ cho con những món hàng con nên tiết kiệm
>>Xem thêm: Mẹo làm sạch thảm đúng cách, bảo vệ sức khỏe bé yêu
Đánh đổi
Không phải ai cũng có thể có được tất cả những điều họ muốn trong đời. Để có được thứ này đôi khi bạn phải học cách chấp nhận một thứ khác. Bài học này nên được giáo dục cho trẻ từ sớm. Ngay cả khi bạn có thể mua bất cứ thứ gì con muốn, nhưng cách tốt hơn là bạn nên để con tự lựa chọn. Nếu con bạn muốn mua tất cả các món đồ chơi ở cửa hàng, hãy yêu cầu con chỉ được chọn một. Mỗi bậc phụ huynh nếu có thể kiên định duy trì nguyên tắc này sẽ giúp đứa trẻ hình thành được thói quen phân biệt được giữa thứ chúng thực sự muốn và thứ mà chúng chỉ cảm thấy thích.
Theo dõi chi tiêu
Sắm cho con một cuốn sổ nhỏ và yêu cầu con ghi chép lại số tiền mà con đã tiết kiệm được cũng như tiền mà chúng sử dụng đều đặn mỗi ngày. Sau vài tháng, bạn có thể cùng con thống kê lại bảng chi tiêu, chỉ cho con những món hàng con nên tiết kiệm và thay đổi cách sử dụng tiền như nào cho hợp lý. Bài tập này sẽ dạy cho con về duy trì ngân sách hàng tháng, điều này rất hữu ích đối với mỗi đứa trẻ trong cuộc sống sau này.
Theo dõi chi tiêu, bài tập này sẽ dạy cho con về duy trì ngân sách hàng tháng
>>Xem thêm: Cho trẻ học tiếng anh sớm, nên hay không?
Ảnh hưởng của quảng cáo
Hiện nay, rất nhiều công ty chi một số tiền lớn cho các quảng cáo dành cho trẻ em. Một nghiên cứu chỉ ra rất nhiều ứng dụng điện thoại dành cho trẻ dưới 5 tuổi đều có ít nhất một quảng cáo. Những quảng cáo này được thiết kế nhằm khuyến khích trẻ muốn mua hàng. Các bậc phụ huynh nên chỉ cho con những mặt lợi hại của mỗi quảng cáo như vậy để trẻ học cách chi tiêu có trách nhiệm hơn và không bị các quảng cáo cám dỗ.
Theo các chuyên gia tâm lý, cha mẹ dạy con tiêu tiền sớm sẽ giúp con nhận thức được nhiều điều, đặc biệt là hiểu về giá trị của sức lao động, để làm ra được đồng tiền sẽ phải vất vả như thế nào. Việc này cũng bổ trợ cho trẻ khả năng tính toán, lập kế hoạch, từ đây, tư duy của trẻ sẽ phát triển. Điều này lý giải vì sao trẻ được dạy tiêu tiền sớm sẽ có nhiều cơ hội thành công trong cuộc đời.